Zaanstad nieuws.nl-
Een netwerk van elektronische neuzen (eNoses) langs onder meer het Noordzeekanaal zorgt voor het opsporen van de oorzaken van geurhinder, één van de grootste bronnen van overlast in Noord-Holland. Daarnaast monitoren de ‘neuzen’ de scheepvaart op varend ontgassen. Die snuffelaars sporen heel wat veroorzakers op.
Het netwerk bestaat uit 92 eNoses langs de vaarwegen en bij industrie in de Zaanstreek, Westpoort en Amsterdam Noord. Daarnaast is er een apart eNose-netwerk rondom Tata Steel. Een eNose is een meetinstrument met vier sensoren dat veranderingen signaleert in de luchtsamenstelling. De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied monitort ze en brengt jaarlijks verslag uit van de resultaten. In het jaarverslag 2023 staat dat er vorig jaar in totaal 5423 alarmeringen zijn gedetecteerd, inclusief de signalen van varend ontgassen en exclusief de meldingen in het IJmond-gebied. Het aantal meldingen is lager dan in 2022, toen het er 7608 waren.
Oceanenweg kampioen
De meeste alarmeringen werden in 2023 veroorzaakt door een eNose aan de Oceanenweg in Amsterdam, die verantwoordelijk was voor 2022 alarmbellen. In het gebied rondom de Afrika-, Amerika-, Australië- en Jan van Riebeeckhaven geeft een aantal eNoses relatief veel verhoogde signalen ten opzichte van de meeste andere. In deze havenbekkens zijn de alarmeringen merendeels afkomstig van bedrijven met op- en overslag van met brandstof.
Ook werden in 2023 288 geurgerelateerde overlastmeldingen over het Westelijk havengebied bij de omgevingsdienst ingediend. Dit is een behoorlijke stijging ten opzichte van alle voorgaande jaren. Een duidelijke oorzaak hiervoor is niet gevonden. Net als het jaar daarvoor kon wel in 90 procent van de gevallen de (vermoedelijke) veroorzaker achterhaald worden. Opvallend is de flinke stijging van het aandeel meldingen waarbij de branche chemie als (vermoedelijke) veroorzaker is aangewezen, aldus het jaarverslag.
Varend ontgassen
Binnenvaartschepen met een vloeibare restlading ontgassen hun tanks. Als een lading is gelost, blijft er wat restlading achter. Schepen ontgassen dit restant in de tanks door het te ventileren met ventilatoren als de volgende lading niet verenigbaar is met de oude lading. De Degassing Vessel Detective tool (ontgassingstool), die het varend ontgassen detecteert heeft in 2023 in totaal 355 keer een melding gegenereerd. Dit is een daling ten opzichte van de 449 keer in 2022. De Omgevingsdienst heeft na onderzoek 59 meldingen van varend ontgassen aan de Inspectie leefomgeving en Transport en Landelijke Eenheid van de politie doorgegeven. De ILT heeft vervolgens dertien tankschepen daadwerkelijk gecontroleerd. Dit heeft geresulteerd in:
- Zes waarschuwingsbrieven in verband met ontgassen in de nabijheid van dichtbevolkt of bruggen;
- Drie alles-in-orde meldingen qua ontgassen;
- Drie meldingen waarbij proces-verbaal is opgemaakt tegen zes verdachten (natuurlijke en rechtspersonen);
- Eén bestuursrechtelijk gesprek met de onderneming (plus een waarschuwingsbrief).
Fase I van het landelijke verbod op varend ontgassen is op 1 juli in Nederland van kracht geworden. Fase II zal vervolgens zo snel mogelijk na 1 juli in werking treden, waarschijnlijk 1 september of 1 oktober dit jaar.
