Schippers houden zich aan verbod om varend giftige dampen de lucht in te blazen
By
Editor
06November24
0
comment
Niek Opten Laatste update
maar een nieuwe oorlog kan zo maar alles veranderen
MOERDIJK – Tankschepen laten nauwelijks meer giftige dampen ontsnappen om hun ruimen schoon te maken op de Waal, Rijn, Maas en andere rivieren en kanalen. Een verbod op het zogeheten varend ontgassen lijkt een succes. Maar of dat zo blijft, dat is de grote vraag. Probleem is dan dat er nog steeds maar één plek is waar legaal ontgast kan worden: in Moerdijk.
Het zou deze zomer een grote wanorde worden in de binnenvaart: bedrijven die kampen met tekorten aan olie en andere gevaarlijke stoffen, terwijl schepen in lange rijen liggen te wachten bij een van de weinige installaties om hun tanks schoon te maken. Of tankschepen die ondanks het verbod doorgaan met het in de lucht blazen van schadelijke stoffen.
De binnenvaart wachtte in spanning op de invoering van het verbod op varend ontgassen, waarbij tankschepen op weg naar een nieuwe klant de laatste restjes giftige dampen uit hun tanks laten ontsnappen. Sinds 1 juli mag dit niet meer voor de stoffen die het meest worden vervoerd.
Goed nieuws
Maar dit doemscenario is niet uitgekomen, zo blijkt uit cijfers van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Sinds de invoering van het verbod heeft de toezichthouder weliswaar 24 overtredingen vastgesteld bij tankschepen die varend dampen liet ontsnappen, maar dat ging om zaken als lekkende tanks. Dat aantal is vergelijkbaar met voorgaande jaren.
Er is geen enkel schip betrapt op het illegaal lozen van stoffen die onder het verbod vallen. ,,Het lijkt er daarom op dat het verbod goed wordt nageleefd”, zegt Kees Kievit van ILT. En dat is goed nieuws voor het milieu, maar zeker ook voor personeel aan boord van de tankschepen en voor mensen die langs deze vaarwegen wonen en wandelen. Want vooral zij kunnen deze schadelijke dampen inademen.
De inspectie houdt wel een kleine slag om de arm, omdat de apparatuur waarmee overtredingen worden opgemerkt nog lang niet langs alle belangrijke vaarwegen zijn opgesteld (zie kader).
Ontgassingen voorkomen
Maar ook brancheorganisatie Koninklijke Binnenvaart Nederland (KBN) valt op dat het verbod goed wordt nageleefd en dat ondertussen alles lekker doorvaart. ,,Het lijkt erop dat de markt logistieke oplossingen heeft gevonden om het aantal ontgassingen te voorkomen”, zegt een woordvoerder.
Zo vervoeren meer schepen dezelfde producten achter elkaar of stoffen die chemisch op elkaar lijken, zodat er tussendoor niet ontgast hoeft te worden. ,,Er begint zich een scheiding in de markt te vormen tussen lichte olieproducten en gasolie. Dat betekent dat je of het ene vervoert of het andere.”
Er is geen enkel schip betrapt op het illegaal lozen van stoffen die onder het verbod vallen. ,,Het lijkt er daarom op dat het verbod goed wordt nageleefd”, zegt Kees Kievit van ILT. En dat is goed nieuws voor het milieu, maar zeker ook voor personeel aan boord van de tankschepen en voor mensen die langs deze vaarwegen wonen en wandelen. Want vooral zij kunnen deze schadelijke dampen inademen.
De inspectie houdt wel een kleine slag om de arm, omdat de apparatuur waarmee overtredingen worden opgemerkt nog lang niet langs alle belangrijke vaarwegen zijn opgesteld (zie kader).
Ontgassingen voorkomen
Maar ook brancheorganisatie Koninklijke Binnenvaart Nederland (KBN) valt op dat het verbod goed wordt nageleefd en dat ondertussen alles lekker doorvaart. ,,Het lijkt erop dat de markt logistieke oplossingen heeft gevonden om het aantal ontgassingen te voorkomen”, zegt een woordvoerder.
Zo vervoeren meer schepen dezelfde producten achter elkaar of stoffen die chemisch op elkaar lijken, zodat er tussendoor niet ontgast hoeft te worden. ,,Er begint zich een scheiding in de markt te vormen tussen lichte olieproducten en gasolie. Dat betekent dat je of het ene vervoert of het andere.”
Ook wachten schepen wat langer op geschikte vervolgladingen, waarvoor niet ontgast hoeft te worden. Dat ziet ook binnenvaartschipper Ton Quist, die al jaren strijdt tegen het varend ontgassen. ,,De eigenaren van de schepen hebben de laatste jaren genoeg verdiend, zodat ze het nu niet erg vinden om een paar dagen stil te moeten liggen.”
Vervoerders en verladers houden er ook meer rekening mee, weet Quist. Ook omdat zij opdraaien voor de kosten van een ontgassing: al gauw 10.000 euro.
Alle winden staan nu gunstig, maar als de markt instort dan breukt de pleuris uit
Ton Quist, schipper
Momenteel is er genoeg aanbod van stoffen die vervoerd moeten worden. Maar, zo waarschuwt de inspectie, de markt is weerbarstig. Dat aanbod kon plotseling minder worden, bijvoorbeeld door een nieuwe oorlog in het Midden-Oosten. ,,Dan wordt er mogelijk meer illegaal ontgast”, zegt Kees Kievit van ILT.
Want dan is het vechten om iedere lading en zal er meer verschillende stoffen achter elkaar vervoerd worden. Schipper Quist: ,,Alle winden staan nu gunstig, maar als de markt instort dan breekt de pleuris uit.”
Ingewikkelde regels
Probleem is dan dat er nog steeds maar één plek is waar legaal ontgast kan worden, bij ATM in Moerdijk. Pogingen om op andere plaatsen dit soort installaties neer te zetten, verlopen stroef. ,,De regelgeving is heel ingewikkeld, je moet aan zo veel eisen voldoen. Ik word er moe van”, zegt Ruud Cogels, die hoopte dat hij per 1 september een installatie had draaien bij de Kreekraksluizen in Zeeland.
Ondernemers zijn ook huiverig om te investeren in installaties, omdat onduidelijk is hoeveel schepen er gebruik van gaan maken. Gelderland wil graag zo’n installatie ergens in de provincie, maar hier heeft zich nog steeds niemand gemeld.
Ook brancheorganisatie KBN houdt een duidelijke slag om de arm als het om de toekomst gaat. Het verbod op varend ontgassen gaat gefaseerd, per productgroepen. Pas over een jaar of drie geldt een nagenoeg totaalverbod. ,,Het is nog niet precies duidelijk hoe zich dat gaat ontwikkelen.
